Đông trùng hạ thảo là gì? nguồn gốc và phân loại
Đông trùng hạ thảo là gì?
Đông trùng hạ thảo là một loài thảo dược quý và đặc biệt, bởi chúng được xem như là "con lai" giữa động vật và thực vật. Thực chất, đông trùng hạ thảo là sự kết hợp giữa sâu non (ấu trùng bướm) của loài Thitarodes và loài nấm ký sinh Cordyceps sinensis.
Nguồn gốc và cơ chế hình thành Đông trùng hạ thảo
- Vào mùa đông, loài bướm này đẻ trứng, trứng nở thành các ấu trùng sâu non, chúng vùi mình vào những vùng đất tơi xốp để bắt đầu tìm chỗ ngủ đông.
- Khi ấu trùng ăn phải bào tử nấm hoặc nhiễm nấm qua các lỗ thở, nấm sẽ sinh sôi mạnh mẽ, bắt đầu xâm chiếm các mô tế bào, ăn hết chất dinh dưỡng bên trong cơ thể ấu trùng và làm chết sâu non.
- Khi mùa hè tới, nấm bắt đầu mọc ra khỏi thân sâu, dần phát triển thành hình dạng cây nấm và phát tán các bào tử nấm để chuẩn bị cho cuộc đi săn ấu trùng vào mùa đông tới.
- Tên gọi Đông trùng có nghĩa là những con sâu sống vào mùa đông, còn Hạ thảo là loài cây cỏ phát triển vào mùa hè, chỉ sự biến chuyển từ hình thái động vật sang thực vật của loài nấm dược liệu này.
- Hình dạng bên ngoài khi đông trùng hạ thảo còn tươi trông giống như những con sâu, đuôi sâu là một cành nhỏ có lá. Phần "lá" được tạo thành do sợi nấm mọc dính liền vào đầu sâu non, nhìn giống như ngón tay dài từ 4 - 11cm. Mặt khác, đầu sâu non dài chừng 3 - 5cm, giống như con tằm.
- Khi đông trùng hạ thảo được sấy khô sẽ có màu vàng nâu, vàng sậm hoặc màu cà phê tùy thuộc vào phương pháp phơi sấy. Chúng có mùi tanh như mùi cá biển, vị đắng nhẹ, nếu đốt lên thì có mùi thơm dìu dịu.
- Trong tự nhiên, đông trùng hạ thảo được tìm thấy trên những ngọn núi cao 4.000 - 5.000m ở Tây Tạng, Trung Quốc, Bhutan và đã được sử dụng trong nền y học cổ truyền Trung Hoa và Tây Tạng như một loại dược liệu quý.
- Tuy nhiên, do giá trị kinh tế mà đông trùng hạ thảo mang lại rất cao khiến các hoạt động khai thác tràn lan, không có kế hoạch làm cho loài nấm này đang có nguy cơ tuyệt chủng.
- Hiện nay, ở nhiều nơi trên thế giới và ở Việt Nam, người ta đã áp dụng thành công những phương pháp nuôi cấy đông trùng hạ thảo.
- Quá trình sản xuất chỉ mất khoảng 3 tháng để cho ra những sản phẩm đông trùng hạ thảo nhân tạo có công dụng đạt 70 – 80% so với sản phẩm tự nhiên và giá thành thấp hơn rất nhiều.
==> Vì vậy, đông trùng hạ thảo nhân tạo trở thành một mặt hàng được rất nhiều khách hàng ưa chuộng, tin dùng và thường được làm món quà biếu sang trọng hoặc thực phẩm bồi bổ sức khỏe hiệu quả.
Phân loại đông trùng hạ thảo
Phân loại đông trùng hạ thảo theo xuất xứ và điều kiện hình thành
- Đông trùng hạ thảo tự nhiên: Đông trùng hạ thảo tại vùng cao nguyên Tây Tạng là một trong những dòng sản phẩm giá trị, quý hiếm và chất lượng nhất.
- Đông trùng hạ thảo nuôi cấy nhân tạo: Các quốc gia như Hàn Quốc, Nhật Bản, Việt Nam,... đều thành công trong việc nuôi cấy đông trùng hạ thảo trên cơ thể ấu trùng nhộng tằm hoặc trên các vật chủ khác như hỗn hợp đậu xanh, vỏ trứng, gạo lứt và nhộng tằm xay nhỏ.
Phân loại đông trùng hạ thảo theo trạng thái thành phẩm
- Dạng tươi (nguyên con): Là đông trùng hạ thảo tươi, bảo toàn hình dạng tự nhiên kí sinh trên vật chủ, mới được khai thác trong vòng 1 tháng trở lại, hàm lượng dinh dưỡng và hoạt tính sinh học được giữ tối đa. Tuy nhiên, dạng nguyên con cần được bảo quản ở nhiệt độ -50 độ C.
- Dạng khô: Hơi nước trong đông trùng hạ thảo tươi sẽ được bay hơi thông qua phương pháp sấy đối lưu hoặc sấy lạnh, sao cho độ ẩm cuối còn lại là 5%. Việc sấy khô giúp đông trùng hạ thảo có thể vận chuyển đi nhiều nơi, giữ được lâu và sử dụng thuận tiện hơn.
Phân loại đông trùng hạ thảo theo dạng chế phẩm
- Dạng nước: Đây là loại sản phẩm đông trùng hạ thảo đã qua chế biến, được đóng thành từng chai hoặc gói nhỏ dưới dạng nước hay dung dịch nên rất dễ sử dụng, phù hợp với nhiều đối tượng. Giá cập nhật đến tháng 03/2021 khoảng 70.000 - 200.000 đồng/ 10 chai (100ml/ chai).
- Dạng viên nang: Là loại được chế biến và tổng hợp thành từng viên nhộng. Mỗi ngày uống 2 - 3 lần, mỗi lần từ 1 - 2 viên. Tuỳ vào nơi sản xuất, cách chế biến và khối lượng hộp mà giá cả khác nhau, trung bình 1.000.000 - 1.500.000 đồng/ hộp 100 viên (sản xuất tại Việt Nam, cập nhật đến tháng 03/2021).
- Dạng bột: Là đông dùng hạ thảo khô được đem đi xay mịn thành bột. Giá dao động từ 150.000 - 500.000 đồng/ 100gr bột (cập nhật đến tháng 03/2021).
Trên đây là những khái quát cơ bản về Đông Trùng Hạ Thảo, nguồn gốc và các phân loại sản phẩm, hi vọng sẽ mang đến những kiến thức bổ ích cho quý độc giả.
Để biết thêm các công dụng của Đông Trùng Hạ Thảo hoặc mua hàng quý khách và bạn đọc có liên hệ trực tiếp với Mephalab. Với tư cách là nhà cung cấp thiết bị nuôi cấy, kiểm nghiệm, kiểm định sản phẩm, Mephalab có rất nhiều thông tin của các đối tác sản xuất - nhập khẩu hàng cao cấp, chính ngạch đảm bảo chất lượng, để quý khách và bạn đọc có thể mua được những sản phẩm chất lượng cao nhất, xin cảm ơn!